DIGITALE TOEKOMST EU Hoe de Nederlandse overheid de grip over haar ICT terug kan krijgen Ligt een eigen Europese cloud binnen handbereik? De Tweede Kamer eist dat Nederland zich vanwege geopolitieke spanningen op ICT-vlak losmaakt van de Verenigde Staten. De afgelopen maanden werd er daarom veel gesproken over het cloudbeleid. Wat moet er gebeuren om Nederland minder afhankelijk te maken van de VS en hoe haalbaar is dat? TEKST: sjoerd hartholt • BEELD: bureau oma H et feit dat cruciale Nederlandse overheidscommunicatie via systemen van Amerikaanse bedrijven loopt, betekent een acuut risico en een mogelijk drukmiddel voor de Amerikanen. De Tweede Kamer diende naar aanleiding daarvan in een Kamerdebat op 13 maart acht moties in met betrekking tot migraties van overheids-ICT naar het buitenland, die allemaal werden aangenomen. Zo moet er wat de Kamer betreft een streep door de verhuizingen van overheids-ICT die nu op de planning staan. Alleen als de continuïteit van de dienstverlening aan burgers aantoonbaar in gevaar komt, kan een uitzondering worden gemaakt. 20 iBestuur 54, april 2025 In aanloop naar de moties werd al duidelijk hoe afhankelijk vele Nederlandse overheden, vitale organisaties, scholen en bedrijven zijn van Amerikaanse cloudleveranciers. Zo werd uit onderzoek van NOS duidelijk dat zes op tien overheidsorganisaties Microsoft mailservers gebruikt. Uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en iBestuur bleek dat lokale overheden volop Microsoft cloudoplossingen gebruiken en geen alternatief zien. Ook gebruikt zo’n 60 procent van 110 onderzochte vitale bedrijven, zoals netbeheerders, banken en drinkwaterbedrijven, Microsoft of Google. Eerder alarmeerde de Rekenkamer de politiek met het rapport ‘Donkere wolken pakken samen’, waarin onder meer het gebruik van
21 Online Touch Europese Cloud Home